Bộ Xây dựng cho rằng cần bổ sung quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư theo thời hạn sử dụng của công trình để có cơ sở pháp lý tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác cải tạo, xây dựng lại. chung cư cao tầng.
Bộ Xây dựng cho rằng cần bổ sung quy định về thời hạn sở hữu căn hộ chung cư theo thời hạn sử dụng của công trình.
Bộ Xây dựng vừa có thông tin chính thức về đề xuất quy định thời hạn sở hữu căn hộ chung cư gây xôn xao dư luận thời gian qua.
Trong đề cương dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) trình Chính phủ, Bộ Xây dựng đề xuất quy định thời hạn sở hữu căn hộ chung cư chỉ từ 50-70 năm thay vì lâu dài như trước đây.
Bổ sung cần thiết
Bộ Xây dựng nêu lý do đưa ra đề xuất này xuất phát từ đặc thù của nhà chung cư. Đây là công trình cấp đặc biệt, quy mô lớn, có nhiều người sinh sống, theo thời gian sẽ xuống cấp, không còn đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng.
Do đó, hết niên hạn sử dụng theo quy định của pháp luật về xây dựng hoặc chưa hết niên hạn sử dụng mà công trình xuống cấp thì cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành kiểm tra, đánh giá chất lượng.
Nếu công trình còn sử dụng được thì tiếp tục cho phép sử dụng theo kết luận của cơ quan có thẩm quyền; nếu công trình không còn bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản của các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư thì phải phá dỡ để xây dựng lại.
Khi tuổi thọ của nhà chung cư không còn (do bị phá dỡ) thì quyền sở hữu của các chủ sở hữu đối với nhà chung cư này cũng chấm dứt do tài sản được ghi nhận trên thực tế không còn.
Bộ Xây dựng cho rằng quy định trên cũng phù hợp với quy định của pháp luật về viên chức. Theo đó, quyền sở hữu tài sản sẽ bị chấm dứt khi tài sản bị tiêu hủy hoặc chấm dứt theo quy định của pháp luật.
Bộ cũng nêu dẫn chứng từ thực trạng cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ thời gian gần đây cho biết, nhiều trường hợp chung cư hết niên hạn sử dụng, chất lượng xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng chung cư. đến tính mạng, tài sản của người dân nhưng rất khó di dời, phá dỡ để xây dựng lại.
Người dân cho rằng quyền sở hữu nhà ở này là vĩnh viễn nên quyền phá dỡ là do các chủ sở hữu quyết định, mặc dù pháp luật dân sự quy định quyền sở hữu, sử dụng tài sản của chủ sở hữu là không. có thể ảnh hưởng đến tài sản của các chủ sở hữu khác, đặc biệt là bất động sản liền kề.
Theo Bộ Xây dựng, thời gian tới cần xem xét, tính đến việc xử lý đối với các chung cư xây dựng từ thời kỳ trước hết niên hạn sử dụng, chất lượng không còn đảm bảo an toàn.
Vì vậy, Bộ Xây dựng cho rằng cần bổ sung quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư theo thời hạn sử dụng công trình như nêu trên để có cơ sở pháp lý tháo gỡ khó khăn trong công việc. cải tạo, xây dựng lại các chung cư cao tầng trong thời gian qua, đồng thời cũng để tạo điều kiện chỉnh trang đô thị.
Quyền lợi của người dân vẫn được đảm bảo
Bộ Xây dựng khẳng định, đề xuất này vẫn đảm bảo quyền lợi của người dân sống tại chung cư. Bởi trong đề xuất, bộ cũng đã đưa ra những tình huống cụ thể để xử lý.
Theo đó, người dân vẫn được thực hiện các quyền của chủ sở hữu tài sản như mua bán, tặng cho, nhận thừa kế trong thời gian xây dựng nhà chung cư.
Bộ Xây dựng cũng nhấn mạnh, đề xuất quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư theo thời hạn sử dụng nhà chung cư không có nghĩa là thời hạn sở hữu nhà chung cư chỉ từ 50-70 năm.
Bởi theo quy định của pháp luật về xây dựng thì thời hạn sử dụng của công trình được xác định theo hồ sơ thiết kế xây dựng (tuổi thọ thiết kế) và theo thời hạn sử dụng thực tế. Tuổi thọ thiết kế của công trình phải được ghi rõ trong hồ sơ thiết kế và các tài liệu liên quan (có thể từ 50-70 năm hoặc lâu hơn tùy từng công trình cụ thể).
Khi hết niên hạn sử dụng, cơ quan có thẩm quyền sẽ kiểm tra, đánh giá chất lượng công trình để tiếp tục sử dụng hoặc phá dỡ để xây dựng lại. Như vậy, thời hạn sở hữu nhà chung cư có thể là 50 năm, 70 năm hoặc có thể lâu hơn, 80, 90 năm … tùy thuộc vào chất lượng công trình.
Nhà chung cư sau khi hết thời hạn sử dụng mà phải phá dỡ để xây dựng lại thì xử lý theo chính sách cải tạo, phá dỡ và xây dựng lại nhà chung cư. có quyền được bố trí tái định cư tại vị trí cũ mà không phải chuyển đi nơi khác. Trường hợp Nhà nước có kế hoạch xây dựng công trình công cộng, công trình an ninh, quốc phòng tại vị trí cũ thì người dân được bố trí tái định cư tại vị trí khác theo chính sách tái định cư chung của Nhà nước.
Mặt khác, Bộ Xây dựng cho rằng, đề xuất này cũng không dẫn đến việc người dân chuyển sang mua nhà ở do có nguyện vọng sở hữu nhà từ lâu. Bởi nếu đề xuất này được thông qua sẽ ảnh hưởng đến giá nhà đất.
“Giá nhà sẽ thấp hơn, từ đó tạo điều kiện cho những người có khả năng tài chính trung bình được tạo lập nhà ở”, Bộ Xây dựng cho biết.
Theo Bộ Xây dựng, đề xuất trên dựa trên kinh nghiệm của nhiều nước trên thế giới, như Trung Quốc quy định thời hạn sở hữu từ 50-70 năm, Thái Lan quy định thời hạn sở hữu 30 năm và có thể gia hạn thêm, Singapore , USA có thời hạn sở hữu tối đa là 99 năm và khi được gia hạn, chủ sở hữu phải trả một khoản phí nhất định.
Tuy nhiên, Bộ Xây dựng cũng cho biết, đây mới chỉ là đề xuất chủ trương ban đầu (chính thức), sau khi được Quốc hội thông qua và đưa vào chương trình xây dựng luật, Bộ Xây dựng sẽ soạn thảo nội dung cụ thể. Nó được dùng để lấy ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, người dân và chắc chắn Quốc hội cũng sẽ xem xét, thảo luận, đánh giá tác động tổng thể của chính sách này trước khi quyết định.
