Theo các chuyên gia, việc giao địa phương làm chủ đầu tư các dự án đã được pháp luật hiện hành cho phép.
Các dự án đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng, Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột sẽ thu hút các nhà đầu tư tham gia theo hình thức đối tác công tư (PPP). Trong trường hợp Nhà nước có nguồn lực lớn thì đầu tư công cũng là một giải pháp.
Tuy nhiên, sau khi hoàn thành, chính sách PPP nên được áp dụng. Tức là đầu tư công nhưng tư nhân quản lý… ”. Ông Trần Chung, Chủ tịch Hiệp hội các nhà đầu tư xây dựng công trình giao thông, nhận định như trên khi trao đổi với Pháp Luật TP.HCM về đề xuất đầu tư công của Bộ GTVT đối với 3 dự án cao tốc phía Nam.
Sau khi hoàn thành, cần được tư nhân quản lý và vận hành
Theo ông Chung, hiện một số nước giàu như Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ … cũng đầu tư công, nhưng việc quản lý, vận hành lại giao cho tư nhân. Bởi trong vận hành, quản lý có nhiều nội dung, như thu hồi vốn, quản lý an toàn giao thông, bảo trì …
“Lâu nay chúng ta vẫn gọi là nhượng quyền thu phí là chưa chính xác. Vì giao dự án đường cao tốc cho tư nhân không chỉ thu hồi vốn mà còn nhiều công việc như tôi đã nêu ở trên, không giống như các dự án BOT trên quốc lộ 1. Hiện nay các dự án đường cao tốc phía Bắc – chúng tôi sẽ kiến nghị Chính phủ áp dụng. chính sách ”, ông Chung nói.
Dự án đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu hoàn thành sẽ giúp giảm tải cho tuyến Quốc lộ 51 hiện đang quá tải. Ảnh: Huỳnh Sơn
Về việc giao địa phương làm chủ đầu tư các dự án thành phần, ông Chung khẳng định pháp luật hiện hành cho phép. Theo đó, nhà đầu tư phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định. Ví dụ như năng lực, kinh nghiệm, do chủ đầu tư thường phải thực hiện một khối lượng công việc rất lớn như tổ chức thiết kế, đấu thầu, lựa chọn nhà thầu thi công, nghiệm thu bàn giao …
“Dự án đường cao tốc là cấp đặc biệt nên yêu cầu đối với nhà đầu tư sẽ rất cao. Hiện tôi thấy đã có Hà Nội và TP.HCM đủ điều kiện đảm nhận vai trò chủ đầu tư dự án trọng điểm quốc gia… ”- ông Chung nói.
Chủ tịch Hiệp hội các nhà đầu tư giao thông cũng khẳng định, để dự án giao thông hoàn thành đúng tiến độ thì công tác giải phóng mặt bằng là vô cùng quan trọng. Bởi việc giải phóng mặt bằng chậm cũng ảnh hưởng đến chất lượng công trình, hiệu quả đầu tư của dự án.
Hiện Hiệp hội các nhà đầu tư xây dựng công trình giao thông đang kiến nghị Chính phủ tách phần giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập, nhằm nâng cao trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc bàn giao đất sạch để chủ đầu tư tổ chức triển khai thi công. nhân công.
Tuy nhiên, ông Chung cũng thừa nhận, công tác GPMB luôn là thách thức đối với địa phương. Người dân ủng hộ sẽ tạo điều kiện hết sức để bàn giao mặt bằng và bảo vệ công trình sau khi hoàn thành và đi vào hoạt động. “Vì vậy các tỉnh được giao nhiệm vụ này cũng cần hiểu rõ để tạo sự đồng thuận với người dân và có trách nhiệm lớn hơn trong công tác này”, ông Chung nói.
Quan trọng nhất vẫn là vốn
Theo TS Võ Kim Cương, nguyên Phó Kiến trúc sư trưởng TP.HCM, thông qua đầu tư công cho các tuyến đường cao tốc, vành đai, cần thấy rõ Nhà nước nên quy định rõ cấp đường nào, ai đầu tư. Chẳng hạn, đường cao tốc, đường trục, vành đai do Nhà nước đầu tư; Đường nội đô, đường thành phố được đầu tư cục bộ… Ông Cường cũng bày tỏ sự băn khoăn khi việc đầu tư các tuyến đường cao tốc phía Nam còn rất chậm.
Đơn cử, tuyến cao tốc Bến Lức – Long Thành nhiều năm chưa hoàn thành vẫn rất ì ạch. Việt Nam cần học hỏi nước ngoài, họ làm đường cao tốc nhanh rất “dứt khoát”, tôi làm dự án vài năm, chục năm một lần.
Một thành viên Hội đồng thẩm định Nhà nước cho biết, trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đang ảnh hưởng nặng nề đến mọi mặt của đời sống kinh tế – xã hội, để nhanh chóng phục hồi và phát triển kinh tế, Chính phủ đã có kế hoạch phục hồi kinh tế – xã hội. và Chương trình Phát triển.
Trong đó xác định đẩy nhanh tiến độ các dự án quan trọng quốc gia, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách trước mắt và dài hạn, trong đó ưu tiên hàng đầu là hệ thống. Đường quốc lộ phù hợp.
Việc triển khai 3 dự án đường cao tốc này có mục tiêu ngắn hạn là kích cầu tổng cầu, tạo việc làm, tiêu thụ hàng hóa trong nước và mục tiêu dài hạn là nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng. Vì vậy, hầu hết các thành viên hội đồng thẩm định đều tán thành sự cần thiết và cấp bách đầu tư các dự án này, nhưng vấn đề cần làm rõ là nguồn vốn đầu tư.
“Với nguồn kinh phí hiện tại, cần chứng minh được nguồn tiền để đầu tư vào dự án, có tiền thì dự án mới triển khai nhanh chóng, đúng tiến độ. Và nếu số tiền bị thiếu mà không có phương án bù đắp hoặc gặp rủi ro sẽ ảnh hưởng đến tiến độ và không đạt chỉ tiêu đề ra ”- người này nói. •
Vốn nhà nước sẽ được thu hồiTheo Bộ GTVT, các dự án đường cao tốc sau khi hoàn thành sẽ được chuyển giao quyền khai thác cho nhà đầu tư để thu hồi vốn đầu tư. Vì vậy, việc chuyển hướng sang đầu tư công là phù hợp với chủ trương huy động các nguồn lực xã hội để đầu tư kết cấu hạ tầng. “Thay vì huy động nguồn lực xã hội hóa ngay từ đầu chưa chắc thành công, tiềm ẩn nhiều rủi ro kéo dài tiến độ thực hiện, dự án sẽ sử dụng nguồn vốn từ Chương trình phục hồi kinh tế – xã hội và các nguồn vốn cần thiết khác để hoàn thành dự án. . Sau đó, đề xuất thu hồi vốn nhà nước để tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước và tái đầu tư cho các dự án trong giai đoạn tiếp theo ”, Bộ GTVT cho biết. Theo Bộ GTVT, hiện Bộ đã nghiên cứu, đề xuất cơ chế để Nhà nước thu phí đường bộ do Nhà nước đầu tư nhằm thu hút các nguồn lực xã hội đầu tư phát triển đường cao tốc, trong đó có đường cao tốc. đường cao tốc Bắc – Nam theo yêu cầu của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội. “Đến nay, phương án thu hồi vốn trên tuyến cao tốc Bắc Nam phía Đông vẫn chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Vì vậy, trong quá trình thực hiện dự án, sau khi phương án hoàn vốn đối với các tuyến đường do Nhà nước đầu tư được cấp có thẩm quyền phê duyệt, dự án cũng sẽ tiến hành các thủ tục cần thiết để triển khai dự án. chính sách chung nêu trên… ”- Bộ GTVT thông tin thêm. |
