Trong Đề cương dự án Luật Nhà ở sửa đổi, Bộ Xây dựng đã đề xuất bổ sung quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư. Theo đó, có thể thời hạn sở hữu căn hộ từ 50 – 70 năm tùy theo thiết kế công trình hoặc thực tế sử dụng.
Đề xuất quy định thời hạn sở hữu căn hộ chung cư có khiến người dân e ngại với loại hình bất động sản này?
Quy định về thời hạn sở hữu căn hộ
Chính việc đề xuất quy định mới này khiến dư luận rất quan tâm, nhiều người lo ngại quy định về thời hạn sở hữu căn hộ chung cư sẽ khiến người dân không mặn mà với loại hình nhà ở này nữa. Trong Luật Nhà ở 2014, khoản 1 và khoản 2 Điều 99 quy định thời hạn sử dụng căn hộ được xác định căn cứ vào cấp công trình và kết luận kiểm định chất lượng của cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh nơi có căn hộ. cư trú tại. Khi nhà chung cư hết niên hạn sử dụng hoặc hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ, mất an toàn cho người sử dụng thì cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh nơi có nhà chung cư phải tổ chức kiểm định chất lượng. các khu chung cư để xử lý theo quy định.
Nếu chung cư bị hư hỏng nặng thì phá dỡ để xây mới; trường hợp không phù hợp với quy hoạch thì giao cho cơ quan có thẩm quyền để phá dỡ và xây dựng công trình khác theo quy hoạch. Chủ sở hữu nhà chung cư bị phá dỡ được bố trí nhà ở để tái định cư. Tuy nhiên, trong Đề cương dự án Luật Nhà ở sửa đổi, Bộ Xây dựng đã đề xuất bổ sung quy định mới về thời hạn sở hữu căn hộ chung cư với hai phương án. Phương án 2, thời hạn sở hữu căn hộ theo quy định của pháp luật về đất đai. Phương án 2, thời hạn sở hữu căn hộ được xác định cùng với thời hạn sử dụng công trình theo quy định của pháp luật về xây dựng (tuổi công trình). Nếu chọn phương án này, đồng nghĩa với việc căn hộ sẽ được sở hữu trong thời hạn 20 năm, 50 năm, 70 năm… theo cấp công trình theo quy định.
Giải trình về đề xuất này, Bộ Xây dựng cho rằng, pháp luật về nhà ở chưa có quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư. Căn cứ Điều 126 Luật Đất đai thì quyền sử dụng đất là quyền sử dụng lâu dài, nhưng đối với tài sản trên đất là công trình xây dựng, nhà ở thì có thời hạn sử dụng (không thể ổn định lâu dài). Vì vậy, đây cũng là vấn đề cần được quan tâm và đặt trong tổng thể các quyền tài sản, đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật về xây dựng, nhà ở, đất đai và dân dụng.
Đây là nguyên nhân khiến thời gian qua, quá trình thực hiện chủ trương cải tạo chung cư cũ gặp khó khăn, vướng mắc trong công tác thu hồi, di dời chung cư kéo dài, mất nhiều thời gian để phá dỡ. ảnh hưởng lớn đến việc cải tạo, chỉnh trang đô thị, ảnh hưởng đến đời sống của người dân …. Vì vậy, cần nghiên cứu bổ sung quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư.
Mua hay thuê nhà dài hạn ?!
Việc đưa ra quy định về thời hạn sở hữu căn hộ chung cư khiến nhiều người lo lắng. Anh Nguyễn Thanh Toàn (Mỹ Đình) cho rằng, nếu quy định này được áp dụng sẽ khiến người dân không còn mặn mà với nhà chung cư. “Để mua được một căn hộ chung cư ở Hà Nội hiện nay đối với người lao động không dễ. Gia đình tôi, để có chỗ ở trên tòa nhà cao tầng trên đường Hàm Nghi, ngoài việc vay mượn bạn bè, hàng tháng còn phải trả ngân hàng. Bây giờ, nếu quy định chỉ được sở hữu 50-70 năm thì không khác gì chúng ta đi thuê nhà dài hạn ”- ông Toàn nói.
Cùng quan điểm với anh Toàn, chị Lê Thu Loan (quận Thanh Xuân) cho rằng quan điểm của người Việt còn rất dè dặt trong vấn đề nhà ở. Theo đó, cố gắng dành dụm mua nhà, căn hộ chung cư là để thực hiện ước mơ an cư lạc nghiệp. Trong khi đó, giá một căn hộ chung cư ở Hà Nội hiện nay rất cao so với thu nhập của người dân. Tuy nhiên, do giá thành nhà ở vẫn cao hơn nên việc lựa chọn một căn hộ chung cư là giải pháp cơ bản và phù hợp của nhiều gia đình. Nếu quy định thời hạn, đồng nghĩa với việc việc mua căn hộ để có nhà ở chỉ là tạm thời. “Sau đó còn phải trả nhà, trả đất cho chính quyền… Rồi ngần ấy năm, vợ chồng, con cái vẫn không nhà. Đối với nhiều gia đình, tiền mua một căn hộ chung cư đã là tiền tiết kiệm cả đời. Không sở hữu được lâu rồi thì ai còn muốn mua căn hộ nữa? ”- chị Loan băn khoăn.
Cũng không đồng tình với đề xuất của Bộ Xây dựng, luật sư Nguyễn Phương Tuyến – Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư có đi ngược lại chủ trương của Chính phủ hay không? ! Trong tình hình quỹ đất nội thành ngày càng thu hẹp, việc chuyển dân lên chung cư đang là xu hướng, đồng thời là giải pháp cho vấn đề nhà ở của người dân. Tại Quyết định số 2161 / QĐ-TTg ngày 22/12/2021 phê duyệt Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của Thủ tướng Chính phủ cũng nêu rõ: “Loại hình nhà ở, trọng tâm là phát triển nhà ở xã hội, nhà chung cư. , nhà ở cho thuê, nhà ở công nhân tại các khu công nghiệp, nhằm giải quyết cơ bản yêu cầu về nhà ở cho người dân, nhất là trên địa bàn. đô thị…”.
“Như vậy, có thể hiểu, Nhà nước cũng khuyến khích phát triển chung cư. Việc đặt ra quy định về quyền sở hữu căn hộ có thời hạn sẽ khiến người dân e ngại với loại hình sản phẩm này, nhưng nếu người mua không mặn mà thì đối tượng thiệt hại chính là người bán – ở đây là chủ đầu tư. . Như vậy, đề xuất của dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi có mâu thuẫn với mục tiêu của Chính phủ là khuyến khích phát triển nhà chung cư? ”- Luật sư Tuyến nói.