Việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đang diễn ra tại nhiều địa phương, kéo theo nhiều thay đổi về giấy tờ hành chính, trong đó có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (thường gọi là Sổ đỏ). Một câu hỏi được nhiều người dân quan tâm làSổ đỏ Sau Khi Sáp Nhập Có Cần đổi Mới hay không và thủ tục thực hiện như thế nào? Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có hướng dẫn cụ thể về vấn đề này.
Quy định về việc đổi Sổ đỏ sau khi sáp nhập đơn vị hành chính
Theo hướng dẫn mới nhất từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, việc cấp đổi Sổ đỏ không phải là thủ tục bắt buộc thực hiện đồng loạt ngay sau khi sáp nhập đơn vị hành chính. Sổ đỏ đã cấp cho người dân trước thời điểm sáp nhập vẫn có giá trị pháp lý.
Người dân chỉ cần thực hiện việc cập nhật, chỉnh lý thông tin hoặc cấp đổi Sổ đỏ trong các trường hợp sau:
- Khi người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất có nhu cầu cập nhật thông tin địa chỉ mới lên Sổ đỏ.
- Khi thực hiện các thủ tục hành chính khác về đất đai như: chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, thế chấp, đăng ký biến động đất đai… Việc cập nhật thông tin địa danh mới sẽ được thực hiện đồng thời trong quá trình giải quyết các thủ tục này.
Việc thay đổi, cập nhật thông tin về tên đơn vị hành chính, số tờ bản đồ, số thửa đất, địa chỉ thửa đất trên Sổ đỏ được thực hiện theo quy định tại Thông tư 10/2024/TT-BTNMT về hồ sơ địa chính và giấy chứng nhận. Thông tin thay đổi sẽ được ghi vào trang bổ sung của Sổ đỏ hoặc mục “Nội dung thay đổi và cơ sở pháp lý” trên trang 3, trang 4 của Sổ đỏ.
Trường hợp Sổ đỏ đã cấp không còn dòng trống để xác nhận thay đổi, người dân sẽ cần làm thủ tục cấp đổi sang Sổ đỏ mới để cập nhật đầy đủ thông tin theo quy định.
Nguyên tắc chỉnh lý hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai
Việc điều chỉnh thông tin trên Sổ đỏ chỉ là một phần trong quá trình chỉnh lý đồng bộ hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai tại địa phương sau khi sáp nhập. Quá trình này phải tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Chỉnh lý đồng thời: Việc chỉnh lý Bản đồ địa chính, Sổ mục kê đất đai, Sổ địa chính và Giấy chứng nhận phải được thực hiện song song với việc cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai.
- Đảm bảo tính liên tục: Hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai hiện có tiếp tục được khai thác, quản lý để phục vụ người dân, doanh nghiệp.
- Không gây ách tắc: Việc chỉnh lý hồ sơ phải được thực hiện đồng thời với việc giải quyết thủ tục hành chính về đất đai, đảm bảo không gây cản trở, phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.
Cập nhật thông tin trên bản đồ địa chính và sổ sách liên quan
Bản đồ địa chính sẽ được cập nhật tên đơn vị hành chính các cấp (tỉnh/thành phố, xã/phường/thị trấn) theo tên mới sau khi sắp xếp. Số hiệu mảnh bản đồ và số thứ tự tờ bản đồ trong phạm vi cấp xã cũng sẽ được điều chỉnh theo quy định tại Thông tư 26/2024/TT-BTNMT. Thông tin về đơn vị hành chính cũ sẽ được ghi chú ngoài khung bản đồ để tiện tra cứu.
Sổ mục kê đất đai và các tài liệu liên quan khác sẽ được chỉnh lý tương ứng theo kết quả biên tập bản đồ địa chính. Các yếu tố như tên tỉnh, tên xã, mốc địa giới, đường địa giới, các đối tượng chiếm đất không tạo thành thửa đất cũng sẽ được cập nhật cho phù hợp.
Việc cập nhật, chỉnh lý Sổ địa chính điện tử thực hiện theo quy định tại Điều 4 Thông tư 10/2024/TT-BTNMT và hướng dẫn cụ thể về thể hiện thông tin trên Sổ địa chính.
Quản lý và chuyển đổi cơ sở dữ liệu đất đai cấp tỉnh
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sau sáp nhập có trách nhiệm chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện các công việc sau:
- Thống nhất phần mềm: Chuyển đổi cơ sở dữ liệu đất đai từ các phần mềm khác nhau (nếu có) sang một phần mềm thống nhất để đảm bảo việc cập nhật, liên thông và chia sẻ dữ liệu.
- Cập nhật dữ liệu không gian: Bổ sung, cập nhật dữ liệu không gian đất đai theo địa giới hành chính mới, bao gồm mã đơn vị hành chính cấp xã, số hiệu tờ bản đồ, số thửa đất và địa chỉ theo đơn vị hành chính mới.
Bàn giao hồ sơ, tài liệu địa chính
Để đảm bảo công tác quản lý nhà nước về đất đai được liên tục và tránh thất lạc hồ sơ, UBND cấp tỉnh/thành phố cần chỉ đạo rà soát, thống kê danh mục hồ sơ địa chính và các loại sổ sách, tài liệu dạng giấy lưu trữ qua các thời kỳ. Các tài liệu này phải được chuẩn bị sẵn sàng để bàn giao cho đơn vị hành chính mới.
Đặc biệt, Sổ cấp giấy chứng nhận đã lập khi cấp Sổ đỏ lần đầu cần được bàn giao cho chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai thuộc đơn vị hành chính mới ngay sau khi sắp xếp để thực hiện lưu trữ theo quy định.
Tóm lại, người dân không bắt buộc phải đổi Sổ đỏ ngay lập tức sau khi địa phương thực hiện sáp nhập đơn vị hành chính. Việc cập nhật thông tin địa chỉ mới trên Sổ đỏ sẽ được thực hiện khi người dân có nhu cầu hoặc khi thực hiện các giao dịch đất đai khác. Các cơ quan chức năng có trách nhiệm đảm bảo việc chỉnh lý hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai được thực hiện đồng bộ, chính xác và không gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân, doanh nghiệp.